- 1.1. Đầu tiên là nguyên tắc vô luật bất hình.
- 1.2. Thứ hai, là nguyên tắc chiếu cố.
- 1.3. Thứ ba, nguyên tắc chuộc tội bằng tiền.
- 1.4. Thứ tư, nguyên tắc về trách nhiệm liên đới.
- 1.5. Thứ năm, nguyên tắc miễn giảm án nói theo hiện đại là miễn giảm trách nhiệm hình sự.
- 1.6. Thứ sáu, nguyên tắc thân thuộc được che giấu tội cho nhau.
- 1.7. Thập ác
Khi viết truyện có bối cảnh cổ đại thì phần khó khăn nhất chính là tìm tư liệu để làm nền cho bối cảnh. Pháp luật mỗi một thời đại là một loại nền móng tương ứng tượng trưng cho phong tục, tập quán của từng thời.
Bài viết hôm nay, tác giả sẽ nói sơ lược về một số nguyên tắc hình sự trong Bộ luật Hồng Đức.
Đầu tiên là nguyên tắc vô luật bất hình.
Nghĩa là phải có điều luật quy định về tội phạm hình phạt thì mới xét xử. Ở hiện đại thì gọi là nguyên tắc pháp chế nói thẳng ra là có luật mới có tội.
Quan xét xử phải viện dẫn đúng điều luật, không được thêm hoặc bớt. Đối với chiếu, chế, sắc của vua về một hành vi phạm tội chỉ xét xử trong vụ án đó nếu không phải là sắc lệnh vĩnh viễn thì không được viện dẫn khi xử các vụ khác.
Thứ hai, là nguyên tắc chiếu cố.
Chiếu cố theo địa vị xã hội.
Trong Điều 3 của Bộ luật Hồng Đức có quy định rõ về tám hạng người được nghị xét giảm tội gọi là bát nghị.
1. Nghị thân: Họ hàng tôn thất từ hàng đản miếu (họ hàng của vua trong 5 đời) trở lên. Họ hàng của hoàng thái hậu từ hàng để tang ti ma (3 tháng) trở lên. Họ hàng hoàng hậu từ hàng để tang tiểu công (5 tháng) trở lên.
2. Nghị cố: Người cố cựu theo vua lâu ngày (ví dụ: những cụ thần theo vua Lê Lợi từ cuộc khởi nghĩa Lam Sơn) hoặc những người theo giúp vua từ triều trước.
3. Nghị hiền: Người có đức hạnh lớn. Thời phong kiến người ta rất xem trọng đức hạnh. Mà… người đức hạnh phạm tội (hoặc người nhà phạm tội) thì có xem là có đức hạnh không?
Bình Luận