Nguồn cội.

Tập tản văn: Giữ Trầm Không Lặng.

Tác giả: Thanh Diệp.

Nốt đầu tiên: Nguồn cội.

“Nhớ những thứ có lắm khi còn chẳng nhớ nổi mà gọi thành lời.”

Một mai gió rét căm căm, nhìn cành đào nảy lộc bung hoa, bỗng nhớ ra đây đã là Tết.

Một chốc đợi xe tắc đường, vô tình bắt gặp bó lá dong nhà ai phơi đã đổi màu. Bó lạt giang khô quá rồi cong quá. Chỗ củi toàn gốc không biết chủ nhà kiếm ở đâu về.

Có nên khóc không nhỉ? Khóc cho ngày ba mươi không được ngồi trông bánh chưng, gật gù bên bếp bập bùng chờ khoai nướng. Có một con chó rúc vào bên chân, sưởi ấm nhau bởi hơi tình. Có cốc cà phê hai ngàn một gói, nhạt nhòa như khói tỏa mây bay.

Bao lần ngủ gật, bao lần vùi khoai, nửa tỉnh nửa mê nghe bà đơm thêm nước. Chú út cời chút than đỏ hỏn ra ngoài, gác cái ấm đen xì đầy muội đun thêm nước mới. Củ khoai bị đẩy xa quá, dính lửa to cháy mất rồi. Tôm khóc, Bống cũng ăn vạ. Văng vẳng trong thinh không tiếng cười xòa cùng tiếng nổ lép bép.

Cứ vậy, cho qua mười mấy tiếng. Để được vớt bánh, để được bà xách ra cho hai chiếc con con không cần ép bằng cả chậu nhôm to mười mấy lít nước như số bánh nấu cho nhà. Sẽ được xách bánh đi khoe với cô, rồi cô sẽ cười cười, buộc lại cho bằng hai chiếc lạt điều đỏ như lì xì năm mới, treo lên gác bếp, cạnh những giò những thịt.

Đêm ba mươi, bánh rền, gói lá mới, thay lạt điều.

Cụ thay chiếc áo cánh vải tơ, mặc bên trong cái áo dài lụa nâu đất. Các cô các chú cũng mặc áo mới, hoặc đỏ cam, hoặc hồng nhạt. Một vòng tươi sáng sặc sỡ bao quanh sân, gió thổi lung lay lọ dơn mới cắm. Cụ dắt tay Tôm, chiếc vòng ngọc xanh trong chạm nhẹ lắc bạc gắn chuông lanh canh như đếm. Hai chiếc bánh bé xinh được xếp riêng, bánh chưng lạt điều của Tôm, được dành cho mâm cúng Thổ Địa. Đôi tay nhỏ xíu chắp lại, tiếng lầu bầu vang xa, chọc cười cả nhà trong nét xuân lạnh giá.