Phương thức tuyển dụng quan lại thời Lê Sơ.

Bài báo “Kinh nghiệm chọn quan lại thời Lê sơ cho công tác tuyển chọn cán bộ, công chức hiện nay”.

Tác giả: ThS. Nguyễn Thị Thu Hoà – Học viện Hành chính Quốc gia.

Tạp chí Tổ chức Nhà nước. Bộ Nội vụ, Số 8/2016, tr. 53 – 56.

Với nhận thức “Người có đức, có tài nhậm chức thì trị. Người vô tài, thất đức nắm giữ quyền hành thì loạn” Dẫn theo Lê Thánh Tông – Vị vua anh minh, nhà cách tân vĩ đại. Lê Đức Tiết. Nxb Tư pháp, H. 2007. tr.45., các vua triều Lê sơ (1428-1527) đã đặc biệt coi khâu tuyển chọn quan lại như một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Dùng các phương thức tuyển chọn khác nhau như thi cử, tiến cử, bảo cử, tập ấm và bầu cử, nhà Lê sơ đã xây dựng dược một đội ngũ quan lại vừa có thực tài, vừa có tâm huyết cùng xây dựng nên một vương triều hưng thịnh nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Bài viết này khái quát các phương thức tuyển chọn quan lại thời Lê sơ, từ đó đề cập đến một số giá trị tham khảo nhằm thực hiện tốt hơn nữa công tác tuyển chọn cán bộ, công chức hiện nay.

1. Các phương thức tuyển chọn quan lại thời Lê sơ

1.1 Phương thức khoa cử

Nhà Lê sơ lấy phương thức khoa cử làm phương thức chủ yếu để tuyển chọn quan lại. Vua Lê Thái Tông từng nói: “Muốn có được nhân tài, trước hết phải lựa chọn kẻ sĩ, mà phép lựa chọn kẻ sĩ trước hết phải lấy thi cử làm đầu…”Đại Việt sử ký toàn thư, tập 2, Nxb Văn hóa Thông tin, H.2004, tr.130.. Ông cho định rõ thể lệ thi, với 3 kỳ thi chính.