Quân đội nhà Tiền Lê.

Lực lượng vũ trang của nhà nước phong kiến Việt Nam triều đại Tiền Lê (980-1009) nguyên là quân đội Đinh chuyển thuộc tự nhiên (tháng 7-980) khi thập đạo tướng quân Lê Hoàn được tôn lập làm vua thay Đinh Toàn để đối phó với nguy cơ xâm lược của nhà Tống (Trung Quốc).

Dưới các triều vua Tiền Lê, đặc biệt dưới triều vua Lê Đại Hành (980-1005) quân đội Tiền Lê được quan tâm xây dựng và có một số thay đổi trong cơ cấu tổ chức, gồm hai lực lượng chính: quân Cấm vệ và quân Vương hầu.

Quân Cấm vệ (còn gọi là quân Điện tiền hay quân Túc vệ), là lực lượng thường trực của triều đình – nòng cốt của quân đội Tiền Lê. Lực lượng này được tổ chức khá hoàn chỉnh từ năm 986 trên cơ sở đổi mới quân Điện tiền của nhà Đinh. Quân Cấm vệ có khoảng 3000 người, được lựa chọn, bổ sung thêm những đinh tráng khoẻ mạnh nhất trong nước. Quân Cấm vệ gồm 2 bộ phận chính là quân Tuỳ long (làm nhiệm vụ canh gác, bảo vệ nơi vua ở và làm việc) và quân Tứ sương (làm nhiệm vụ canh gác bên ngoài các vùng thành ở kinh đô Hoa Lư).

Đứng đầu lực lượng quân Cấm vệ là một viên tướng có chức danh Điện tiền chỉ huy sứ, giúp việc có Phó Điện tiền chỉ huy sứ, đồng thời trực tiếp chỉ huy bộ phận quân Tứ sương.

Binh sĩ trong lực lượng Cấm quân đều được thích lên trán 3 chữ “thiên tử quân”, để phân biệt với các lực lượng khác trong quân đội.

Quân Vương hầu (còn gọi là quân Vương phủ) là đội quân riêng của những người được phong tước vương, được tổ chức khoảng năm 991-995, (sau khi vua Lê Đại Hành phong tước vương cho thái tử, mười hoàng tử, một con nuôi rồi cho bảy hoàng tử, một con nuôi đi trấn trị các địa phương), là lực lượng nòng cốt ở các đạo, nhưng về nguyên tắc vẫn thuộc quyền sai khiến của nhà vua. Khi có việc chinh chiến, triều đình huy động đinh tráng bổ sung cho quân đội.